Xử lý khí thải bằng phương pháp hóa học an toàn nhất 2025

Giới thiệu

Bạn có biết, trong một nhà máy nhiệt điện công suất trung bình 300MW, lượng khí thải phát sinh mỗi năm có thể lên tới 2 triệu tấn CO₂ cùng hàng trăm tấn NOx, SOx và VOCs?
Để kiểm soát lượng khí độc hại này trước khi thải ra môi trường, việc sử dụng xử lý khí thải bằng phương pháp hóa học là một giải pháp không thể thiếu – vừa đảm bảo tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN), vừa góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Công ty Môi Trường Xuyên Việt – đơn vị tiên phong trong lĩnh vực cung cấp vật tư và giải pháp bảo trì hệ thống xử lý khí thải – xin giới thiệu tới bạn các loại xử lý khí thải bằng phương pháp hóa học phổ biến, hiệu quả và an toàn nhất năm 2025, dựa trên các nghiên cứu thực nghiệm và thông số khoa học rõ ràng.

1. Hóa chất xử lý khí thải là gì?

Xử lý khí thải bằng phương pháp hóa học là các hợp chất được đưa vào hệ thống xử lý nhằm loại bỏ hoặc trung hòa các khí độc hại như SO₂, NOₓ, HCl, NH₃, VOCs, giúp khí thải đầu ra đạt tiêu chuẩn môi trường. Tùy vào loại khí cần xử lý, người ta sẽ lựa chọn giữa hai cơ chế chính:

• Hấp thụ (Absorption): Chuyển khí độc vào dung dịch lỏng, nơi chúng hòa tan hoặc phản ứng hóa học.
• Hấp phụ (Adsorption): Giữ khí độc trên bề mặt của vật liệu rắn như than hoạt tính hoặc zeolit.

Theo báo cáo của Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA), công nghệ hấp thụ ướt bằng dung dịch bazơ có thể đạt hiệu quả loại bỏ SO₂ lên đến 99% [tham khảo].

2. Các loại hóa chất xử lý khí thải phổ biến hiện nay

Dưới đây là các nhóm hóa chất được sử dụng rộng rãi trong hệ thống xử lý khí công nghiệp:

2.1. Dung dịch bazơ

• NaOH (xút), KOH, Ca(OH)₂: Trung hòa khí axit như SO₂, HCl, HF.
• Dễ kiếm, hiệu quả cao, được dùng trong hệ thống scrubber ướt.

Ước tính mỗi m³ khí thải chứa 200 ppm SO₂ cần khoảng 0.5–1g NaOH để trung hòa hoàn toàn.

2.2. Dung dịch amine

• Monoethanolamine (MEA), Diethanolamine (DEA): Chuyên hấp thụ khí CO₂, H₂S trong khí tự nhiên và khí thải đốt.
• Được ứng dụng trong công nghệ hồi phục CO₂ (carbon capture) – xu hướng đang phát triển mạnh từ năm 2023–2025.

2.3. Dung dịch urê (DEF/AdBlue)

• Dùng trong hệ thống SCR (Selective Catalytic Reduction) để biến đổi NOₓ thành N₂ và hơi nước.
• Phản ứng xảy ra ở nhiệt độ 250–400°C, phù hợp với lò hơi công nghiệp và động cơ diesel.

2.4. Axit

• H₂SO₄, HNO₃: Dùng trong xử lý NH₃, các bazơ mạnh trong khí thải hóa chất.
• Ít dùng rộng rãi do tính ăn mòn, độc hại và yêu cầu kỹ thuật nghiêm ngặt.

2.5. Chất xúc tác kim loại quý

• Platin (Pt), Palladium (Pd), Rhodium (Rh): Sử dụng trong bộ xúc tác ba thành phần – phổ biến trong xử lý khí thải ô tô và lò đốt chất thải nguy hại.

2.6. Vật liệu hấp phụ

• Than hoạt tính (dạng viên, dạng tổ ong – có tại Môi Trường Xuyên Việt): Hấp phụ VOCs, mùi, và các hợp chất hữu cơ.
• Zeolit, silica gel: Ưu điểm là tái sử dụng nhiều lần, hấp phụ chọn lọc.

Xem thêm: xử lý khí thải bằng phương pháp hấp phụ

3. So sánh cơ chế hấp thụ và hấp phụ trong xử lý khí thải bằng phương pháp hóa học

Một hệ thống xử lý khí thải hiện đại thường kết hợp cả hai cơ chế để đạt hiệu quả tối ưu [tham khảo].

4. Đánh giá chi phí – hiệu quả kinh tế

Chi phí là một yếu tố quan trọng trong thiết kế và vận hành hệ thống xử lý khí thải bằng phương pháp hóa học. Dưới đây là một số yếu tố kinh tế cần cân nhắc:

• Chi phí đầu tư ban đầu:
  • Hệ thống hấp thụ (scrubber ướt): đầu tư thấp – trung bình.
  • Hệ thống SCR sử dụng urê hoặc xúc tác kim loại quý: chi phí đầu tư cao.
• Chi phí vận hành:
  • Hóa chất tiêu hao theo tải lượng khí.
  • Tốn điện, nước, và chi phí bảo trì hệ thống.
• Khả năng thu hồi tái sử dụng:
  • Than hoạt tính có thể tái sinh nhiều lần, giảm chi phí dài hạn.
  • Hệ thống hấp thụ CO₂ bằng amine có khả năng hồi phục hóa chất sau hấp thụ.
• Hiệu quả kinh tế tổng thể:
  • Hấp phụ thích hợp với nồng độ thấp – lưu lượng nhỏ.
  • Hấp thụ phù hợp với lưu lượng lớn, nồng độ khí cao và có thể tận dụng để thu hồi vật chất giá trị như NH₃, HCl.

5. Quy trình an toàn & bảo hộ lao động khi sử dụng xử lý khí thải bằng phương pháp hóa học

Việc sử dụng xử lý khí thải bằng phương pháp hóa học đòi hỏi tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn lao động, nhằm bảo vệ sức khỏe công nhân và tránh rủi ro vận hành.

Theo Thông tư 36/2019/TT-BLĐTBXH về Danh mục thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về ATLĐ, các hệ thống hóa chất độc hại đều phải có quy trình vận hành và huấn luyện định kỳ.

Các bước triển khai an toàn:

• Đào tạo nhân sự: Công nhân phải được tập huấn về nhận biết, cách xử lý rò rỉ, tràn đổ hóa chất.
• Bảo hộ cá nhân (PPE):
  • Trang bị mặt nạ lọc khí, găng tay chống hóa chất, quần áo chuyên dụng.
  • Khu vực làm việc cần có máy hút mùi công nghiệp, hệ thống cảnh báo khí độc.
• Lưu trữ và vận chuyển:
  • Dung dịch như NaOH, H₂SO₄ cần bảo quản trong thùng chuyên dụng, tránh ánh nắng trực tiếp.
  • Cảnh báo rõ ràng và kiểm tra định kỳ chống ăn mòn, rò rỉ.
• Giám sát và ghi chép: Ghi lại lượng hóa chất sử dụng, hiệu suất xử lý, và các sự cố liên quan.

⚠️ Lưu ý: Với các hóa chất như MEA, H₂SO₄, cần trang bị bồn trung hòa và hệ thống thu gom khẩn cấp.

6. Ứng dụng của Môi Trường Xuyên Việt trong xử lý khí thải bằng phương pháp hóa học

Kho than hoạt tính với diện tích hơn 1000m2, đầy đủ các loại than hoạt tính Ấn Độ, Trung Quốc, gáo dừa Việt Nam.

Công ty Môi Trường Xuyên Việt chuyên cung cấp:

• Than hoạt tính lọc khí: dạng viên, tổ ong – phù hợp xử lý VOCs, mùi, khí dung môi từ nhà máy sơn, nhựa, mạ điện.
• Hóa chất hấp thụ khí axit/bazơ: NaOH, Ca(OH)₂, axit loãng có nguồn gốc rõ ràng, đầy đủ giấy tờ CO – CQ.
• Cát thạch anh lọc bụi mịn trong hệ thống lọc khí khô, lọc nước cấp, sân golf, tennis đạt chuẩn kỹ thuật.

Khách hàng lựa chọn Xuyên Việt vì:

• Chất lượng chính ngạch, kiểm định rõ ràng, đảm bảo an toàn cho hệ thống xử lý công nghiệp.
• Tư vấn kỹ thuật chuyên sâu: từ thiết kế sơ đồ xử lý khí thải đến chọn loại hóa chất phù hợp.
• Dịch vụ bảo trì định kỳ, hỗ trợ khẩn cấp khi hệ thống gặp sự cố.

Tham khảo thêm: than hoạt tính lọc khí

Container hơn 14.000 viên than hoạt tính nhập khẩu chính hãng – Độc quyền tại Xuyên Việt

7. Câu hỏi thường gặp (FAQ)

👉 Lời khuyên: Nên tham khảo tư vấn từ đội ngũ kỹ thuật của Môi Trường Xuyên Việt để lựa chọn giải pháp phù hợp, tiết kiệm chi phí và an toàn.